ملکی: ایران بر سر یک پیچ تاریخی قرار گرفته/ سیاست خارجی در وضعیت نگرانکنندهای دارد
تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۲۵۷۰۷
عباس ملکی درباره جنگ روسیه و اوکراین و مواضع ایران گفت: وقتی به تاریخ روسیه نگاه کنید میبینید که یکی از درخشانترین دورههای تاریخ این کشور، دورهای از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ بوده است. در دوران روسیه تزاری مشکلات زیادی بود نظیر قحطیها و کشتهشدن مردم. و بعد اتفاقاتی مثل جنگ جهانی اول، انقلاب کبیر کارگری یا انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ نشان میدهد که اگر اتحاد شوروی در سیاستگذاریهای اقتصادی و اجتماعی و بینالمللیاش موفق بود، سقوط نمیکرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به اینکه فضای بینالمللی خیلی علیه ایران است گفت: تقریباً به نظر میرسد جایی در دنیا نیست که رسانههایش علیه ایران نباشند. ساختن این فضای بینالمللی برای محکومیت ایران در جاهای مختلف به نظر من، یکی از بزرگترین تغییرات سال ۲۰۲۲ در مقایسه با سال ۲۰۰۰ است. در سال ۲۰۰۰ ما در جهان گفتوگوی تمدنها را پیشنهاد کردیم و شاید اگر حمله به برجهای دوقلو و وزارت دفاع آمریکا توسط القاعده نبود این پیشنهاد در دنیا خیلی بیشتر جا میافتاد. ما از آنجا مصوبه مجمع عمومی را داشتیم که پیشنهاد گفتوگوی تمدنها دنبال شود. اما حالا مصوبه داریم که ایران محکوم شود.
البته در این بین یک آنتراکت در فضای ایرانهراسی داشتیم و آن دوره مذاکرات برجام و دوره اجرای توافق بود. فضا آنگونه بود که هم در داخل و خارج از ایران، همسطح بودن دیپلماتهای ایرانی با همتایانشان در ۱+۵ پذیرفته شده بود و رسانهها دنبال رموز مذاکره ایرانیها بودند. به دنبال آن بروز داعش در منطقه بود که ایران به همراه روسیه و ترکیه توانست داعش را از بین ببرد. اما نتوانست از امتیاز دیپلماتیک آن در فضای بینالمللی استفاده کند. همان زمان و خیلی سریع انگاره رسانهای در مورد ایران از «نقشآفرینی در از بین بردن داعش» به انگاره «نفوذگر در منطقه» تغییر کرد و اکنون با اتفاقات داخلی رخ داده، این فضا به اوج خودش رسیده است.
وی افزود: در کتاب خانم باربارا تاکمن به اسم «عصر بیخردی» آمده؛ لزوماً اینطور نیست که باید اتفاقی بیفتد تا شما از یک موقعیت محروم شوید یا یک تهدید بر شما کارگر شود. گاهی اوقات موضوعاتی خیلی کوچک باعث تغییرات در سیاست بینالمللی میشود. بله، کاملاً درست است. ما آن زمان هم باید بیشتر از این به فضای بینالمللی توجه میکردیم. فارغ از گذشته که باید در جای خودش بحث شود، به نظر من الآن باید دوباره کمربندها را محکم کرد و از هر راهی شده به کشورهای دیگر برویم و کار کنیم؛ «در دل دوست به هر حیله رهی باید جست» باید مذاکرات را ادامه بدهیم و کارمان را دنبال کنیم. نظر ایرانیان خارج از کشور را برگردانیم به سمت اینکه اگر کاری هم بخواهد در ایران بشود باید در ایران باشد نه در کشورهای دیگر. نکته اساسی که میخواهم بگویم این است که سیاست خارجی مثل دوی ماراتن است. اولاً هیچ کشوری در دنیا و هیچ سیاستی در دنیا وجود ندارد که بگوید من صددرصد درست هستم و صددرصد هم به اهدافم رسیدم. یک حالت نسبی دارد و این حالت نسبی مثل دوی ماراتن است. هرکسی که بیشتر مقاومت کند بهصورت نسبی و ناکامل، برنده میشود. به نظر من بهرغم همه مشکلاتی که ایران دارد و ما و خوانندگان شما میدانیم، اما این به این معنا نیست که دیگر کشورها هیچ مشکلی ندارند. این چیزهایی که مینویسند مثل اینکه «ما کجائیم و قطر کجاست؟ ما کجاییم و ترکیه کجاست؟» اما یادمان نرود آواز دهل از دور خوش است. از نگاه دور ممکن است اینطور به نظر برسد اما واقعیت این است که همه کشورها محدودیتها، مشکلات، عقبماندگیها و نقصها و شکستهای خودشان را دارند. بههیچوجه نمیشود گفت که مثلاً یک کشوری همه کارهایش موفق جلو میرود. آخرین نکتهام این است که برخی از کشورها در مسائل کوچک دچار اشتباه میشوند، کشورهایی هم هستند که در سیاستهای کلی دچار اشتباه میشوند. نمونهاش هم همین روسیهای که داریم میبینیم. خیلی مهم است که ایران در سیاستهای کلیاش مثل احتراز از جنگ و توجه کردن به سرنوشت مردم و این چیزها اشتباه نداشته باشد. البته مشکلاتی هم هست.
ملکی با اشاره به اینکه سیاست بزرگی که خیلی مهم است جریان تدریجی تلاش اسرائیل است که میخواهد ایران را به صحنه جنگ بکشاند گفت: برای این کار حتی از کشته شدن یا ضربهزدن به منافع خود یا کشورهای همسو با خود دریغ نمیکند. این اتفاق در تاریخ رخ داده است. خیلی باید مراقب بود. به نظر من با همه مشکلاتی که وجود دارد، راهی جز کار کردن برای همکاری بیشتر با کشورهای دیگر نداریم. یعنی هیچ راه میانبری نیست.
وی در خصوص رویکرد خصمانه غرب علیه ایران گفت: اینکه اول مرغ بود یا تخممرغ خیلی موضوع مهمی است. یعنی اول آنها دشمنی کردند و ما رفتیم سراغ چین و روسیه، یا اینکه اول ما به سمت روسیه و چین رفتیم و بعد آنها دشمنی کردند. این موضوع مهم است. تا سال ۲۰۱۰ همچنان حجم تجارت ایران با کشورهای غربی بیشتر از کشورهای شرقی بوده است. ولی چهل سال برای چوب لای چرخ سیاستهای یک کشور گذاشتن و اذیت کردن خیلی زمان طولانی است. الآن هم که با هم صحبت میکنیم روابط تجاری ایران با روسیه چیزی حدود چهار میلیارد دلار است. این بسیار کمتر از عراق و ترکیه و امارات است. میخواهم بگویم که سامانه تجارت خارجی ایران بیشتر با کشورهای غربی هماهنگ شده و کار میکند. وقتی تحریم میشوید و اثر تحریم به اندازهای است که حتی بهاندازه ۵۰۰ دلار با شرکت طرف قرارداد شما تماس میگیرند و آن را به دادگاه میکشانند، طبیعی است که دو راه بیشتر ندارید. یا دستانتان را بالا ببرید یا راه دیگری انتخاب کنید. بهرغم اینکه در رسانهها مینویسند که روسیه و چین شریکهای استراتژیک ایران هستند، به نظر میرسد که ما با روسیه محدودیتهایی هم داریم و اتفاقاً تا اندازه خیلی متعارفی در حال همکاری هستیم و بیشتر از این نیست. روابط تجاریمان با چین زیاد است اما همه میدانند که چین از لحاظ سیاسی نه به ایران و نه به هیچ کشوری وابسته نیست و روابطش را بر اساس تراز تجاری بالایش با آمریکا تنظیم میکند. بنابراین میخواهم بگویم که بهرغم همه مشکلاتی که سیاست خارجی ایران دارد، بهمحض اینکه روزنهای برای کار کردن با غرب پیدا کند به نظرم آن را به روسیه و چین ترجیح میدهد.
وی افزود: حجم تجارت ما با روسیه عدد بالایی نیست، ولی به لحاظ سیاسی به نظر میرسد که ما در یک چرخه حمایت و هزینهدادن قرار گرفتهایم. اکنون در جنگ اوکراین به نظر میرسد که مدافع روسیه هستیم و بابت آن هزینه بینالمللی پرداخت میکنیم. مشابه اتفاقی که در سوریه و عراق رخ داد. ایران برای شکست داعش به سوریه و عراق، نیرو فرستاد، مستشار فرستاد، کشته دادیم ولی باز هم هیچ انتفاع اقتصادی نداریم. یک دانشآموخته روابط بینالملل از تعبیر جالب «دیپلماسی قیصرگونه» استفاده میکرد. مانند قیصری که پاشنه را ورمیکشد و برای هزینه دادن وارد حادثه میشود اما آوردهای ندارد.
اینکه شما میگویید شاید درست باشد و باید روی آن بحث کرد. ولی من فکر میکنم آن موقع که ما به این نتیجه رسیدیم که به سوریه کمک کنیم در ذهنمان این نبود که حالا کمک کنیم که بعد از بخش اقتصادی و بازسازی سوریه منافعی داشته باشیم. موضوع بالاتر از این حرفها بود. موضوع استراتژیک و امنیت ایران و مسئله اسرائیل بود. در مورد عراق هم همینطور. من میخواهم بگویم ما با روسیه درعینحال که رابطه داریم برخلاف آنچه گفته میشود نزدیکترین رابطه روسیه با یک کشور نیست و نزدیکترین رابطه ایران هم با کشور دیگر نیست. در خصوص چین هم همینطور. کلاً ایران در سیاستخارجی خودش تا اندازهای جلو میرود و بیشتر جلو نمیرود. دلیلش هم موقعیت ژئوپلیتیک و منابع انسانی ایران است. ما تابهحال در تاریخ با هیچ کشوری آنطوری که بعضی کشورها با هم هستند که حتی به مرحله اتحاد استراتژیک و ادغام میرسند، نرسیدهایم و فکر میکنم در تاریخ هیچوقت نرسیم. به نظرم میرسد این نژاد با این خصوصیات ایران و موقعیت خدادادی و منابع طبیعیاش نمیتواند چنین چیزی را قبول کند. مثلاً یکی از کشورهایی که میتوانستیم و میتوانیم با آن کارکنیم پاکستان است. اما بلافاصله این سؤال پیش میآید که چرا باید به پاکستان بیشازاندازه امتیاز اقتصادی بدهیم. طبیعی است که دولت از طریق نمایندههای مجلس و مردم زیر فشار قرار میگیرد که در استان سیستانوبلوچستان کمبودهایی هست اما شما دارید گاز را به قیمت ترجیحی به پاکستان میدهید. اگر خط لوله تمام شده بود، این مشکل نبود. در مورد عراق هم همینطور. اتفاقاً همانطور که گفتید بقیه قیصرگونه نفوذ میکنند، پول خرج میکنند و کمک میکنند و سالها بعد نتیجهاش را میگیرند. مثلاً قطر. این سرمایهگذاری که در جام جهانی شد اصلاً برگشت نداشته، اما از لحاظ تصویر قطر در افکار عمومی و دیپلماسی عمومی بازگشت داشته است.
وی در پایان در خصوص وضعیت نگران کننده سیاست خارجی گفت: نگرانکننده است و هیچ شکی در آن نیست. ایران بر سر یک پیچ تاریخی قرار گرفته. چیزی که من روی آن تأکید دارم این است که باید برای آینده برنامهریزی کرد و برای کشور فکر کرد و برنامهریزی داشت. در جنگ جهانی دوم در یک دورهای ژاپن بهشدت زیر بمبارانهای شدید آمریکا با بمبهای ناپالم بود که نهایتاً به پرتاب بمب هستهای منجر شد. در آن دوران، توکیو هر شب زیر بمباران بود و در یک اتاق زیرشیروانی چند اقتصاددان ژاپنی نشسته بودند و به این فکر میکردند که برای بعد از جنگ باید چه کنیم و چه صنعتی را اولویت بدهیم و برای اشتغال چه کنیم. ارتش ژاپن فهمید و آنها را دستگیر کرد، اما همان کاغذهایی که از آنها بهجا مانده بود پایه اصلی اقتصاد و صنعت ژاپن شد. عرض من این است، در اینکه وضعیت سیاسی ما در خارج از کشور خوب نیست، شکی نیست. البته این نکته انحرافی را هم بگویم که من خیلی خوشحالم میبینم که چقدر ایرانی در خارج از کشور هستند و چقدر در میان اینها تحصیلکرده و دارای پستهای بالا در شرکتها هستند. این متأسفانه از نگاه نمایندگی و سفارتخانههای خارج از کشور مقداری دورافتاده بود. من حرفم این است که باید کار کنیم. هرکسی در حیطه خودش باید خیلی کار کند. کاری که مثل همان ژاپنیها باشد. باید برای آینده برنامه داشت. به نظرم غر زدن کاری را پیش نمیبرد. فحش دادن کاری را پیش نمیبرد. چیزی که من در همین دانشگاه خودمان [شریف] دیدم. این بچهها واقعاً بهقدری عزیز و محترماند که حد ندارد. اما در آن دوره انگار آدمهای دیگری شده بودند. تردیدی نیست که حتماً عوامل روانی و شواهدی دیدند که اینقدر عصبانی شدند و به آن نقطه رسیدند. ولی اینها هیچکدام کار را در کشور درست نمیکند. آن چیزی که کار را درست میکند این است که هرکسی بنشنید سر کار خودش برای آینده کشور برنامهریزی کند. اگر دولت اشتباه کرده چرا فقط از دولت انتظار داریم که کار را درست کند. خودمان آستین را بالا بزنیم و کار را درست کنیم. موقعیت مناسبی است که دولت اندازه و نقش کوچکتری داشته باشد و نقش بخش خصوص و سمنها و آنهایی که در حوزه کارآفرینی هستند، بیشتر شود.
۳۱۱۳۱۱
کد خبر 1732284منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: سیاست خارجی حمله روسیه به اوکراین فضای بین المللی نظر می رسد خواهم بگویم خارج از کشور سیاست خارجی نظر من هم بگویم سال ۲۰۰۰ سیاست ها هم همین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۲۵۷۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نشست هماندیشی وزیر امور خارجه با مدیران عامل رسانههای کشور
به گزارش گروه سیاست خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست هماندیشی با مدیران مسئول و مدیران عامل رسانههای جمعی کشور به دعوت حسین امیرعبدالهیان، وزیر امور خارجه کشورمان عصر امروز یکشنبه با هدف گفتگو و تبادلنظر پیرامون مهمترین محورهای مرتبط با روابط خارجی و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران، تحولات منطقه و جهان در محل وزارت امور خارجه برگزار شد.
در آغاز این نشست مدیران مسئول و مدیران عامل رسانههای گروهی کشور ارتباط رسانه و دستگاه دیپلماسی در روشنگری افکار عمومی بهویژه در تصویرسازی واقعگرایانه را با اهمیت توصیف کردند.
همچنین رویکرد و عملکرد وزارت امور خارجه در جریان عملیات طوفان الاقصی بهویژه هماهنگی و تعامل همافزا با نیروهای مسلح کشور در جریان عملیات وعده صادق علیه رژیم صهیونیستی را در ابعاد مختلف سیاسی و بینالمللی در راستای دفاع از امنیت و منافع ملی، مدبرانه و قابلتقدیر دانستند.
مدیران رسانههای کشور از طیفهای مختلف سیاسی، دیدگاههای خود را در خصوص موضوعات متنوعی از مسائل سیاست خارجی در حوزه منطقهای و بینالمللی، روابط اقتصادی، تجاری و فرهنگی بینالمللی مطرح کردند.
در ادامه این نشست امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تأکید بر اهمیت پیوند و همکاری مکمل میان دستگاه دیپلماسی و رسانهها و تشکر از نقش رسانههای عمومی کشور در حمایت از سیاست خارجی و تبیین و روشنگری سیاستهای نظام برای افکار عمومی داخلی و خارجی، بر اهمیت ارتقای این همکاریهای مشترک و سازنده در راستای منافع ملی تأکید کرد.
امیرعبداللهیان ضمن تجلیل از نقش محوری و حکیمانه مقام معظم رهبری در عبور کشور از گذرگاههای سخت و دشوار، رویکرد دولت جناب آقای دکتر رئیسی در پیگیری و تحقق منافع ملی در چارچوب روابط متوازن و دیپلماسی پویا با حوزههای مختلف جغرافیایی را مورد اشاره قرار داد.
وزیر امور خارجه همچنین با مروری بر مهمترین تحولات فراروی کشور در عرصه سیاست و روابط خارجی از ابتدای شروع به کار دولت سیزدهم، ابعادی از نحوه مدیریت این مسائل و چالشها و نتایج حاصله را برشمرد.
امیرعبداللهیان با اشاره به بحران غزه، برخی از ابعاد نقشآفرینی جمهوری اسلامی ایران در عرصه دیپلماتیک در حمایت از ملت مظلوم فلسطین در هفتماهه جنگ اخیر علیه غزه را تشریح کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه این نشست ضمن با اهمیت خواندن نقش کنشگری رسانهها همپای دولت و دستگاه دیپلماسی، به سؤالات حاضران پاسخ گفت.
انتهای پیام/